گاهی تصمیم به انجام کاری میگیریم، اما هرگز آن را آغاز نمیکنیم؛ یا کاری را شروع میکنیم، ولی خیلی زود دلسرد و سرخورده میشویم؛ یا بهکلی مسیر را با بیمیلی میپیماییم. دلیل همه اینها میتواند نداشتن انگیزه باشد. وقتی بیانگیزه هستیم، یا انگیزه کافی نداریم، برداشتن یک قدم به سوی هدف برایمان مانند جابهجا کردن یک کوه است. اما وقتی انگیزه داشته باشیم، حتی از سر راه برداشتن کوهی هم برایمان بسیار ساده مینماید.
اگر کمی به جملههای قبل فکر کنیم، میبینیم که انگیزه محرک آدمی است. درواقع، شاید بهترین تشبیهی که بتوان برای انگیزه بیان کرد، همین موتور محرکه انسان است. همانگونهکه اگر یک خودرو موتوری نیرومند داشته باشد، میتواند هر راهی، حتی شیبهای تند و کورهراهها را یکی پس از دیگری پشت سر بگذارد، انسان هم با انگیزه قوی و پرقدرت میتواند پیروزمندانه پیش برود، مشکلات را کنار بزند، راه را بر خود هموار سازد و با عبور از همه موانع به سوی هدفش گام بردارد.
وقتی انگیزه نداریم، هرچهقدر هم با اندیشههای بکر و عالی و همچنین با مشورت با افراد دانا به تصمیمهای درست و عملیاتی برسیم، باز هم دلیل کافی برای آغاز راه نمییابیم. با انگیزه ناکافی همه فعالیتهای ما به همان برنامهریزیها و نقشهکشیهای اولیه محدود میشوند، یا در شروع کارخیلی زود به شکست میانجامند. بدون انگیزه کار تا همین مراحل هم پیش نمیرود و حتی برنامه و نقشهای هم ریخته نمیشود.
انگیزه به فعالیتهای ما جهت میبخشد و راه را نشانمان میدهد. با انگیزه روی رسیدن به اهدافمان پافشاری میکنیم و با دیدن اندک ناملایمت و تلاطمی پا پس نمیکشیم و کوتاه نمیآییم. انگیزه سبب میشود محکم و با شدت راه پای در مسیر بگذاریم و تا رسیدن به هدف مورد نظر دست از تلاش و جدیت برنداریم.
پس، برای آغاز کردن و به پایان رساندن هر کاری به انگیزه کافی نیاز داریم. علاوهبراین، باید در طول مسیر هم مراقب به حفظ و افزایش انگیزه خود باشیم. زیرا گاهی ممکن است راهی را با انگیزه شروع کنیم، ولی در میانه راه کمکم انگیزه خود را از دست بدهیم و سرانجام آنچه نباید پیش آید، اتفاق بیفتد.
پیشتر در مطلبی دیگر به نکاتی درباره حفظ و افزایش انگیزه فردی پرداختیم و ۳۵ نکته را در کنار هم به اختصار مرور کردیم. اما وقتی میخواهیم کاری را گروهی پیش ببریم یا لازم است در کنار افراد دیگری به فعالیت بپردازیم نیز باز هم پای انگیزه در میان است. البته این بار علاوهبر انگیزه فردی، انگیزه گروهی افراد هم اهمیت مییابد.
ممکن است تکتک افراد برای رسیدن به هدف مشترک انگیزه فردی کافی داشته باشند، اما این انگیزه در مجموعه گروه بهعنوان یک شخصیت واحد ایجاد نشده باشد. باید نکاتی را هم برای حفظ و افزایش انگیزه گروهی در نظر داشت. فرض کنید شما مسؤولیت یک فعالیت گروهی را بر عهده دارید، لازم است همواره مراقب به حفظ و افزایش انگیزه اعضای گروهتان باشید. در ادامه با من همراه باشید تا 18 نکته برای افزایش انگیزه گروه را با هم مرور کنیم،
امید که بتواند تیمی با انگیزه بسازد.
مطالعه مطلب مرتبط
35 راهکار برای افزایش انگیزه فردی
فهرست محتوا
صمیمیت در فضای کار انگیزه گروه را افزایش میدهد
اگر در میان اعضای گروهتان فضای سردی حکمفرما باشد، افراد تمایل چندانی به حضور در محیط ندارند، یا میخواهند خیلی زود با انجام کارهایشان آنجا را ترک کنند. بدینترتیب، آنها بیش از آنکه به کیفیت بیندیشند، به دنبال سرعت اتمام کار هستند. همچنین، در چنین وضعیتی از آنجا که موفقیت بقیه اعضای گروه برایشان اهمیتی ندارد، درواقع گویی بخشی از انگیزه خود را از دست دادهاند.
بنابراین، باید افرادی را برگزینید که با هم صمیمی و گرم باشند و مدام از حفظ این صمیمیت بهخصوص در محیط کار مراقبت کنید. با حفظ صمیمیت میان افراد، حتی اگر یک نفر انگیزه فردی کافی هم نداشته باشد، اهمیت داشتن موفقیت سایرین او را نیز به سوی هدف میکشاند. پس، برای تقویت انگیزه، صمیمیت گروهی را افزایش دهید.
یک نمای کلی از کار را جهت افزایش انگیزه گروه در اختیار تیمتان قرار دهید
همگروههایتان حق دارند یک تصویر کلی از کاری که ویش رو دارند را بدانند. باید بدانند در چه مرحلهای از کار هستند، به کجا باید برسند و چهقدر از راه باقی مانده است. با عوامل اثرگذار بر فعالیتشان آشنا باشند و از نحوه تأثیر عملکردشان بر کیفیت و کمیت کار گروهی آگاه شوند.
هدف اصلی و احتمالاً اهداف فرعیتان را تشریح کنید. آنها را در جریان چگونگی روند کار بگذارید. درباره تأثیر فعالیت هر یک از اعضا روی روند کلی گروه توضیح دهید. اجازه بدهید بدانند کوچکترین کنش و واکنش آنها روی عملکرد گروه تأثیر خواهد گذاشت. آگاهی از وضعیت کلی گروه و موقعیت هر فرد در آن سبب میشود اعضا با جدیت و انگیزه بیشتری به کار بپردازند.
جهت افزایش انگیزش هم تیمیها،در تقسیم کارها دقت کنید
تقسیم مناسب کار میان افراد بخش مهمی از موفقیت شما را در پی خواهد داشت. وقتی یک نفر را به کاری میگمارید که در آن تخصص ندارد یا به آن علاقهمند نیست، احتمالاً تمام انگیزه او را گرفتهاید. وقتی به یک نفر بیش از توانش کار میسپارید، خیلی زود انرژی و سپس انگیزهاش را از دست میدهد. وقتی تقسیم نامناسب کارها موجب تداخل وظایف میشود، همیشه بخشی از کار و بخشی از انگیزه به فراموشی سپرده میشود.
در تقسیم کار میان افراد دقیق باشید. به هر نفر بهاندازه توان و متناسب با تخصص و علاقهاش کار بسپارید. حد و مرزها در انجام کار را کاملاً مشخص کنید. مراقب عدم تداخل وظایف افراد هم باشید. با این کار، خودتان افزایش انگیزه گروهی اعضا را مشاهده خواهید کرد.
در کار با همکارانتان انعتاف پذیری به حد کافی داشته باشید
همچنانکه باید در تقسیم کار دقت کنید، نباید از انعطافپذیری وظایف هم غافل بمانید. اگر وظایفی که به دیگران محول میکنید انعطاف نداشته باشد، برایشان جذابیتی نخواهد داشت و خیلی زود آنها را خسته خواهد کرد. دلزدگی و خستگی هم که مسلماً بیانگیزگی را به دنبال میآورد.
دست همگروهیها را باز بگذارید و اجازه دهید گاهی به تشخیص خود تصمیم بگیرند. وقتی به آنها آزادی عمل میدهید، خود را در عملکرد و موفقیت گروه سهیم خواهند دانست. بنابراین، میکوشند برای کسب نتیجه بهتر راهکارهایی بیندیشند و ایدههایی ارائه دهند. همین امر بر تلاششان میافزاید و سبب میشود انگیزه بیشتر و قویتری پیدا کنند.
کار گروهی را تشویق کنید
انعطاف و آزادی عمل در کارها، البته بهمعنای تکروی افراد نیست. درعینحال که هر کسی در انجام وظایف خودش مختار است، اما باید به هماهنگی و همکوشی با سایرین هم توجه داشته باشد. اگر قرار باشد هرکسی راه خودش را برود که دیگر کار گروهی معنا ندارد.
همکارانتان را به انجام کار گروهی تشویق کنید. آنها را ترغیب کنید که درکنار انجام وظایف خود، گاهی هم به دیگران یاری برسانند. با این کار، ضمن همافزایی در فعالیتهای گروه، انگیزه بیشتری هم به فضای کلی کار تزریق میشود.
یک مدیر برای افزایش انگیزه گروهش، باید محکم و مقتدر باشد
فعالیت تحت فرمان یک مدیر وارفته و بدون اقتدار میتواند همه انگیزه افراد را به باد بدهد. بیتردید، هیچ کس مایل نیست زیر نظر چنین فردی کار کند. محکم و مقتدر با همگروهیهایتان برخورد کنید. این اقتدار حتی باید در حرکات و کلمات شما نیز خود را نشان دهد.
البته، واضح است که منظور از اقتدار خودکامگی و دیکتاتوری مدیریتی نیست. چنان رفتار کنید که با شما احساس راحتی داشته باشند و درعینحال، بهقول معروف از شما حساب ببرند. با موانع و مشکلات هم محکم و استوار برخورد کنید و با اندک ناملایمتی دست و پایتان را گم نکنید. وقتی اعضای گروه مشاهده کنند که چنین مدیر مقتدر و مستحکمی دارند، در کنار شما احساس امنیت میکنند و برای ادامه راه انگیزه مضاعفی به دست میآورند.
برای این که به گروهتان انگیزه بیشتری ببخشید، از مشاورهها و ایدههای همکارانتان بهره ببرید
همانطورکه گفتیم، اقتدار به معنای خودکامگی نیست. اگر قرار باشد همه تصمیمها را یکنفره بگیرید و به نظر دیگران اهمیتی ندهید، کمکم در عمل هم تنها خواهید ماند. درواقع، برای افراد انگیزهای نمیماند که شما را همراهی کنند.
با همکارانتان در جلسات دونفره یا چندنفره صحبت کنید و از مشاورهها و ایدههای آنان بهرهمند گردید. پیشنهادهایشان را بشنوید و نقدهایشان را بپذیرید. با این کار، ضمن بهرهمندی از اندیشههایشان، آنها را در حرکت و جهتگیری گروه سهیم میدانید. همین هم باعث میشود آنان دوشادوش شما با انگیزه فزایندهای به فعالیت بپردازند.
معجزه شفافیت حتی به افزایش انگیزه تیم هم کمک میکند
شفاف باشید! تقریباً هیچ کس برای فعالیت در یک محیط مبهم و غبارآلود انگیزه چندانی ندارد. گام برداشتن در جاده تاریک و مهگرفته هرگز خوشایند نخواهد بود. اگر شفاف باشید، همگروههایتان با شما همراه خواهند بود، در مشکلات یاریتان میکنند و شما را تنها نمیگذارند. آنها در محیطی شفاف و دور از ابهام خود را بیشتر در انجام کار سهیم میدانند. با شفافیت اعتماد همکارانتان را جلب میکنید و با تقویت انگیزه آنان نتیجه بهتری را به دست میآورید.
قدر کارهای بزرگ را بدانید
آیا شنیدهاید که میگویند: «عدالت بهمعنای مساوات نیست»؟ بله، درست است؛ عدالت بهمعنای مساوات و برابری نیست. یعنی قرار نیست وقتی میخواهید عادل باشید، همه را یکسان بدانید. اگر یک نفر کارها را بهتر و منظمتر انجام میدهد، حتماً، درخور توجه بیشتری خواهد بود. اگر یک نفر ضمن انجام همه وظایفش، به کارهای فراتر از تکلیف خود و انتظار گروه نیز میپردازد، بیتردید، شایسته تشویق و تمجید است.
قدردانی از کارهای بزرگ و فعالیتهای فراتر از حد انتظار اعضای گروه را برای تلاش بیشتر در جهت بالا بردن هم کمیت و هم کیفیت امور ترغیب و مشتاق میکند. شما با این کار میتوانید ضمن تشویق فرد به ادامه همین رویه، دیگران را هم به پیروی از او ترغیب نمایید.
اگر میخواهید انگیزه گروهی ایجاد کنید، به خلاقیتها بها بدهید
همچنانکه شما هدفی را برمیگزینید و میخواهید به آن دست یابید، افراد دیگری هم همانند شما گام در همان راه میگذارند. هم شما و هم آنها تمام تلاشتان را به کار میگیرید تا در سریعترین زمان و به بهترین شکل ممکن به نتیجه مطلوب برسید. در چنین مواقعی باید وجه تمایزی بیابید تا قادر باشد شما را از رقیبان پیش بیندازد. خلاقیت میتواند بهخوبی نقش این وجه تمایز را ایفا کند.
اعضای گروهتان را به داشتن خلاقیت تشویق کنید و به آنها برای پی گرفتن ایدههایشان انگیزه بدهید. اگر دریافتید که یکی از افراد ایدههای خلاقانهای در ذهن دارد یا پیشنهادهای خلاقانهای به شما داد، قدر آنها را بدانید. نباید از چنین پیشنهادها و ایدههایی به سادگی گذشت. وقتی به خلاقیتهای یکی از همگروهیها بها بدهید، دیگران نیز به این کار تشویق و ترغیب میشوند و درنتیجه، انگیزه بیشتری برای ایدهپردازی در بستر گروه مییابند.
برجسته کردن نقاط مثبت روی تقویت انگیزه گروه تأثیر بهسزایی میگذارد
در مسیر رسیدن به یک هدف، همیشه اتفاقات مثبت کوچکتری هم رخ میدهد که دانستن و برجسته ساختن آنها به حفظ و افزایش انگیزه کمک بسیار زیادی میکند. هر نکته مثبتی را حتی گاهی بیش از واقعیت برجسته سازید و گاهی آنها را یادآوری کنید. اندکی مبالغه و اغراق در چنین مواردی به شما یاری میرساند تا انگیزه اعضای گروهتان را بالا ببرید. وقتی آنها از دستاوردهای جمعی خود (هرچند کوچک و جزئی باشند) آگاه میشوند، خویش را به هدف نزدیکتر مییابند و با انگیزه بیشتری فعالیتشان را پی میگیرند.
از یادآوری نکات منفی جداً بپرهیزید
همانطور که راجعبه انگیزه فردی هم گفتیم، نکات منفی میتوانند همچون زهری مهلک انرژی و انگیزه شما را مسموم سازند. اگرچه بههرحال، مواجهه با موانع و جنبههای منفی نیز بخش اجتنابناپذیر هر کاری است، اما تذکر و تمرکز بر آنها هیچ کمکی به شما نخواهد کرد. نهتنها کمکی نمیکند، بلکه مانند کِرمی انگیزه اعضای گروه را از درون میخورد و از بین میبرد. هرچند گاهی لازم است افراد از این موانع و مشکلات مطلع شوند، ولی باید بکوشید ذهنشان درگیر آنها نگردد. این درگیری ذهنی کمکم جای انگیزه را اشغال میکند.
ایجاد محیط آرام و راحت به افزایش انگیزه افراد گروه کمک زیادی میکند
فرض کنید قرار باشد در یک فضای شلوغ و پر سر و صدا کار کنید. چند نفر در یک اتاق کوچک مشغول باشید و ابزارها هم کهنه و مستهلک باشند. در تابستانها گرما شدید و در زمستانها سرمای طاقتفرسا مدام شما را بیازارد. همچنین، مدام نگران امنیت شغلی و تداوم همکاریتان با گروه باشید. آیا در چنین فضایی میتوان فعالیت مفیدی داشت؟ آیا انگیزهای باقی میماند که فرد را به سوی هدف پیش براند؟
ایجاد یک محیط آرام و راحت تأثیر بسیار مثبتی روی انرژی و انگیزه افراد میگذارد. امنیت شغلی کارکنانتان را تأمین کنید و اجازه ندهید کابوس بیکاری احتمالی آنها را بیازارد. اگرچه فراهم ساختن یک فضای مناسب با ابزارهای بروز و کارامد و همچنین، گرمایش و سرمایش کافی هزینههایی خواهد داشت، اما نتیجه مطلوب آن در آینده نه چندان دور همه هزینهها را جبران خواهد کرد و علاوهبرآن، با تقویت انگیزه اعضای گروه شما را به هدفتان نزدیکتر میکند. بکوشید با ایجاد امنیت، آسایش و آرامش هنگام کار، به اعضای گروهتان انگیزه و انرژی دوچندان ببخشید.
زیبایی و تنوعِ فضای کار را فراموش نکنید
وقتی افراد سخت مشغول کار هستند و پس از ساعتی خسته از فعالیت سنگین برای لحظاتی دست از کار میکشند و سر بلند میکنند تا اطراف را از نظر بگذرانند، اگر آنچه به چشمشان میخورد تکراری و ملالآور باشد، خستگی بر تنشان خواهد خشکید و بهتدریج انگیزه آنها را به یغما خواهد برد. وجود دیوارهای رنگپریده و اثاثیه کهنه ممکن است هر فرد پر انگیزهای را هم بیانگیزه سازد. علاوهبراینها، حتی اثاثیه نو و زیبا هم درصورتیکه چینش و دکوراسیون خوبی نداشته باشند، همین اثر را برجا میگذارند.
دیوارها را با رنگهای مناسبِ فضای کار چشمنواز کنید؛ اثاثیه کهنه و رنگرفته را با نمونههای بهتر و شکیلتر جایگزین نمایید؛ همچنین، به چیدمان اشیاء در محل کار بسیار اهمیت دهید. درضمن، اگر همه این موارد را رعایت کنید، اما تنوع را از یاد ببرید، باز هم تکراری بودن محیط اثر منفیش را خواهد گذاشت. پس، گاهی با تغییر اثاثیه یا چیدمان ایجاد تنوع را در دستور کار خود قرار دهید. حضور در محیطی زیبا، شکیل و درعینحال متنوع، بیتردید همه را سر ذوق میآورد و بر انگیزه آنان میافزاید.
تغذیه و تجدید انرژی بر انگیزه گروهی هم مؤثر است
در مطلبی که پیرامون عوامل مؤثر بر حفظ و افزایش انگیزه فردی منتشر کردیم، اهمیت تغذیه بر انگیزه افراد را هم برشمردیم. متأسفانه، این روزها در بسیاری از شرکتها و دفترهای محل کار در کشور ما، کارکنان را از ساعت ۸ صبح یا حتی قبل از آن به محیط کار فرا میخوانند و زمان کاری تا حدود ساعت ۴ بعدازظهر یا حتی بعدازآن نیز ادامه مییابد. در این میان هم معمولاً تنها تغذیه موجود شاید چای و گاهی هم نوشیدنیهای دیگر باشد؛ مگر اینکه فرد با خودش خوراکی بیاورد. در چنین وضعیتی باید تقریباً از نیمه روز به بعد منتظر رفتار بهاصطلاح رفع تکلیفی و فاقد انگیزه کارکنان بود. واضح است که در این شرایط نمیتوان بازدهی کاری بالایی انتظار داشت.
تدارک یک میانوعده ساده و سبک در نیمه روز میتواند تا اندازه زیادی اثر سوء خستگی و گرسنگی ناشی از کار طولانی را کاهش دهد. البته، این تنها مزیت این کار نیست. شما با این عمل به کارکنانتان نشان میدهید که به وضعیت جسمی آنها نیز اهمیت میدهید. این پاداش روزانه شما، هرچند کوچک و ساده، انرژی و انگیزه کارکنان را احیا میکند و آنها را تا پایان روز کاریشان سرحال نگاه میدارد.
برای افزایش انگیزه هم گروهی هایتان، نشان دهید که قدردان همگروهیهایتان هستید
اگر خودتان نیروی کار مدیری باشید که مدام از کارمندانش کار میخواهد و سختگیرانه برخورد میکند، چه حسی خواهید داشت؟ آیا حضور در چنین شرکت، دفتر یا ادارهای برایتان جذابیت دارد؟ آیا اساساً انگیزهای برای فعالیت در چنین محیطی باقی میماند؟ بدون شک، هیچکس از کار درکنار اینگونه مدیری لذت نمیبرد و موفقیت یا شکست کار هم احتمالاً برایش اهمیتی نخواهد داشت.
با تکریم و احترام از نیروهایتان کار بخواهید. با آنان برخورد دوستانه و محترمانهای داشته باشید. از آنها حتی برای انجام سادهترین وظایفشان تشکر کنید. گاهی با یک تقدیرنامه یا ایمیل نشان دهید که قدردان زحماتشان هستید. با همین کارهای ظاهراً ساده به افزایش انگیزه گروه کمک شایان توجهی خواهید کرد.
برای زیاد کردن انگیزه گروه، از پاداشهای کوچک و همیشگی غافل نمانید
پاداش برای هرکسی و در هر سنی میتواند جذاب باشد. با دادن پاداش نشان میدهید که ارزش تلاش دیگران را میدانید و از آنها غافل نیستید. اگرچه این پاداشها کوچک به نظر برسند و بهخصوص ازلحاظ مالی ارزش چندانی نداشته باشند، ولی تأثیر خوبی بر انگیزه افراد میگذارند.
پاداشهای موردی و سالانه ممکن است نهتنها آنچنان که باید اثربخش نباشد، بلکه به تخریب انگیزه دیگران هم منجر شود. پس، با پاداشهای دستهجمعی دائمی و با فواصل اندک (مثلاً ماهانه) انگیزه اعضای گروهتان را شارژ کنید. این کار میتواند با خرید بلیط سینما، استخر یا هر مرکز تفریحی دیگر، دعوت به یک دورهمی و صرف شام و مانند اینها انجام شود. کارهایی ساده که اثر خاصی بر انگیزه خواهند گذاشت.
تأثیر قابل توجه تفریحهای دستهجمعی بر انگیزه اعضای گروه را دستکم نگیرید
وقتی یک گروه هستید و باید مدتی را در کنار یکدیگر به کار و فعالیت بپردازید، بهتر است خاطرات شیرینی را نیز با هم تجربه کنید. در یک روز تعطیل با هم برای تفریح به یک پارک یا هر محیط تفریحی دیگر بروید؛ از موزهها یا باغ وحش بازدید کنید؛ در استخرهای عمومی تنی به آب بزنید؛ در طبیعت خوش بگذرانید؛ در سالنهای ورزشی غرق در شور و هیجان شوید و به هر شکل دیگری که میتوانید، در کنار هم ساعتهای خوبی را داشته باشید.
اینچنین، افراد در محیط کار با دیدن همکارانشان، آن لحظات دلانگیز را به یاد میآورند، از بودن در کنار چنین دوستانی لذت میبرند و انگیزه مضاعفی برای ادامه کار پیدا میکنند.
سخن پایانی
در این مطلب نیز به برشمردن تعدادی از عوامل تأثیرگذار بر انگیزه افراد در کارهای گروهی پرداختیم. البته، شاید بتوان نکات دیگری را هم به این فهرست افزود، اما آنچه اهمیت دارد حفظ و افزایش انگیزه گروه بهمنظور حرکت پیوسته بهسوی هدف است. از هر ابزار و ایدهای که به ذهنتان میرسد برای رسیدن به این مقصود بهره بگیرید. یادتان باشد گروه بدون انگیزه مانند خودروی بدون موتور است. هرچه انگیزه کاهش یابد، حرکت بهسوی هدف هم کندتر میشود. بنابراین، با تمام توانتان به حفظ و تقویت انگیزه همکارانتان کمک کنید.
راستی، آیا شما هم عوامل مؤثر دیگری بر انگیزه گروه را به یاد میآورید؟
اشتراک گذاری: